Witamina D: Klucz do Zdrowia Jamy Ustnej
Witamina D, odgrywa kluczową rolę w zdrowiu całego organizmu. Często nazywana hormonem, witamina D występuje w trzech formach:
- Witamina D₁ (Kalcyferol) – głównie w tranie,
- Witamina D₂ (Ergokalcyferol) – z organizmów roślinnych,
- Witamina D₃ (Cholekalcyferol) – z organizmów zwierzęcych.
W wyniku przekształceń metabolicznych powstaje aktywna biologicznie forma witaminy D – dihydroksycholekalcyferol (prohormon). Bez względu na terminologię, odpowiedni poziom witaminy D w organizmie jest niezbędny dla zdrowia, ponieważ zarówno jej niedobór, jak i nadmiar mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Jak Uzyskujemy Witaminę D?
Większość WIT D pozyskujemy endogennie w ramach syntezy skórnej dzięki promieniom słonecznym (ok.90%), sezon jesienno-zimowy powoduje ograniczenie zachodzenia tego procesu- stąd rekomendacje suplementacji. Pozostała część pozyskiwana jest z żywności (m.in. tłuste ryby- łosoś, makrela; mleko).
Czynniki Wpływające na Poziom Witaminy D
Niedobór witaminy D może być spowodowany wieloma czynnikami:
- Wiek – starsze osoby mają trudności z syntezą witaminy D,
- Kolor skóry – osoby z ciemniejszą skórą mają mniejszą zdolność do wytwarzania witaminy D,
- Położenie geograficzne – miejsca o mniejszym nasłonecznieniu ograniczają produkcję,
- Masa ciała i dieta – otyłość może prowadzić do niższego poziomu witaminy D,
- Styl życia i przyjmowane leki – niektóre leki oraz niewłaściwy styl życia również wpływają na jej poziom.
- Pora roku
- Nadmiar innych witamin (E i A)
- Stosowanie filtrów przeciw promieniom UVB
Dlaczego Warto Monitorować Poziom Witamin D?
Warto wykonać badania, aby sprawdzić poziom witaminy D w organizmie, szczególnie w okresie, gdy dostęp do promieni słonecznych jest ograniczony. Suplementacja może być konieczna, a najlepiej skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniej dawki.
Wpływ Witamina D na Zdrowie Jamy Ustnej
Witamina D odgrywa istotną rolę w zdrowiu jamy ustnej, wpływając na zdrowie tkanek miękkich i twardych. Oto, jak witamina D wpływa na różne grupy pacjentów:
Dzieci i Kobiety w Ciąży
Witamina D pełni m.in. ważną funkcję w gospodarce wapniowo-fosforanowej czyli reguluje prawidłowe wchłanianie się tych pierwiastków (wapń i fosfor), odpowiedzialne są one za budowę szkliwa i biorą udział w mineralizacji zębów. Od wapnia i fosforu zależy wytrzymałość uzębienia, zatem Witamina D dzięki swojemu działaniu pozwala stać się zębom bardziej wytrzymałymi i odpornymi na czynniki zewnętrzne. Należy pamietać, że przy niedoborze witaminy D gęstość zębiny jest znacznie niższa, co powoduje, że o wiele szybciej dochodzi do rozwoju próchnicy, zęby stają się bardziej podatne na nią oraz na uszkodzenia mechaniczne. Udowodniono również, że przy niedoborze, wyżynanie się zębów może być opóźnione oraz uniemożliwia on prawidłowy rozwój zawiązków zębów. Mogą pojawiać się również defekty szkliwne. “Po ciąży posypały mi się zęby”- JEST TO MIT, ponieważ, kobiety w ciąży narażone są na wiele innych czynników, które maja wpływ na złą kondycję uzębienia. Należy pamietać, że dziecko bezpośrednio “nie wyciąga” z znaszych zębów wapnia, bo nie ma takiej możliwości, a jego rezerwa w zębach jest bardzo duża. Natomiast jeśli, kobieta w ciąży ma niedobór witaminy D, może on spowodować, że nasze zęby na tym ucierpią, ponieważ równa się to ze zmniejszoną mineralizacją.
Pacjenci Periodontologiczni
Witamina D ma działanie przeciwzapalne, wspomaga odporność oraz pomaga zwalczać wirusy i bakterie. Pełni role ochronną w zapaleniu przyzębia. Hamuje przebiegające procesy zapalne, które mają negatywny wpływ na tkanki przyzebia. Jej niedobór ma duży wpływ na stan przyzębia, ponieważ zwiększa się wtedy ryzyko stanów zapalnych, recesji dziąseł, paradontozy, krwawienia dziąseł i nadwrażliwości.
Pacjenci Chrirugiczni
Witamina D ma wpływ na gojenie się ran, znacznie je przyspiesza oraz przyczynia się w procesach regeneracji błony śluzowej. Pacjenci z niedoborem narażeni są na dłuższe gojenie sie ran poekstrakcyjnych i suchy zębodół.
Pacjenci Implantologiczni
Tutaj zdecydowanie witamina D ma wpływ na stan tkanki kostnej, zmniejsza ryzyko powikłań po zabiegu implantologicznym, zwiększa szansę przyjęcia się implantu, natomiast jej niedobór powoduje utratę gęstości kości, co prowadzi do nieudanego zabiegu implantacji oraz poźniejszych powikłań.
Pacjenci Ortodontyczni
Dzięki witaminie D zmniejsza się ryzyko resorbcji korzeni. U pacjentów z niedoborem witaminy D częsciej wystepują wady zgryzu oraz zwężenie szczęki. Podczas leczenia ortodontycznego pomaga ona w aktywacji komórek przebudowujących kość, co powoduje, że u pacjentów z prawidłowym jej poziomem leczenie jest szybsze a u osób z niedoborem leczenie ortodontyczne przebiega znacznie wolniej.
Pacjenci Onkologiczni
Witamina D może również odgrywać rolę w hamowaniu nowotworów w obrębie głowy i jamy ustnej.
To tylko niektóre przykłady z “cudownych właściwości” witaminy D. Ponadto wg sugestii naukowców pacjenci cierpiący na bruksizm (m.in. zaciskanie, zgrzytanie zębami) zazwyczaj maja niedobory witaminy D. Im większy niedobór witaminy D, tym większe nasilenie się parafunkcji.
Pamiętajmy, że właściwa suplementacja i rozsądne korzystanie z promieni słonecznych mogą zapobiec w wystąpieniu niedoborów witaminy D i konsekwencji z nim związanych, które oddziałują na naszą jamę ustną i cały organizm.